Hoe het Nederlandse verbod op sportsponsoring een bedreiging vormt voor sport naast voetbal

De aanvankelijke legalisatie van online gokken in Nederland was bedoeld om een gereguleerde en veiligere omgeving te creëren, maar zette onbedoeld de sluizen open voor agressieve marketing- en sponsordeals. Veel sportorganisaties, die kampen met chronische financieringstekorten, omarmen deze partnerschappen begrijpelijkerwijs. De snelle toename van gok advertenties en de daaruit voortvloeiende maatschappelijke bezorgdheid leidde echter tot een politieke reactie, die uitmondde in het sponsorverbod. Door deze abrupte ommekeer zijn veel sportorganisaties op zoek gegaan naar alternatieve financieringsbronnen, een uitdaging die in het huidige economische klimaat bijzonder moeilijk blijkt te zijn. De situatie wijst op een kritiek gebrek aan vooruitziendheid in het oorspronkelijke regelgevende kader, een falen om te anticiperen op het potentieel voor zowel snelle marktgroei als de onvermijdelijke publieke en politieke reactie.

Het verhaal van het Algemeen Dagblad (AD) in hun serie “Gokmiljoenen” schetst een grimmig beeld. Naast de voetbalstadions laten de verhalen van voetbalcompetities, wielerploegen en darts organisaties een rode draad zien: afhankelijkheid van gokinkomsten en een diep gevoel van angst voor de toekomst. Het verbod is niet simpelweg een kwestie van een nieuw logo vinden voor op een shirt; het is een fundamentele bedreiging voor de operationele levensvatbaarheid van veel sportondernemingen. Deze situatie onderstreept de noodzaak van een meer genuanceerde en alomvattende benadering van sportfinanciering in Nederland, een benadering die de vitale rol van sponsoring erkent en tegelijkertijd de potentiële risico's van specifieke industrieën beperkt.

De leegte van het volleybal..

De Coöperatie Eredivisie Volleybal Nederland (CEVN), het bestuursorgaan voor de top van het Nederlandse volleybal, is een goed voorbeeld van de precaire positie van veel sportorganisaties. Hun samenwerking met BetCity, gefaciliteerd via de website CasinoNieuws.nl, zorgde voor een cruciale reddingslijn. Wijnand Geerdink, van CEVN, geeft eerlijk toe dat de bond zonder deze sponsoring niet in staat zou zijn geweest om de noodzakelijke investeringen in infrastructuur en ontwikkeling te doen. Het geld maakte de aanschaf van een videocontrolesysteem, samenwerking met mediapartners en zelfs de verkenning van een gezamenlijke competitie met Belgische clubs mogelijk. Deze initiatieven waren allemaal gericht op het opbouwen van een duurzaam, zelfgenererend inkomstenmodel, maar de voortijdige beëindiging van de sponsordeal heeft deze plannen in de war gestuurd.

De uitdaging waar CEVN voor staat is niet uniek. Veel kleinere sportcompetities werken met krappe budgetten en zijn sterk afhankelijk van sponsorinkomsten om de operationele basiskosten te dekken. Het plotselinge verlies van een grote sponsor als BetCity laat een gapend gat achter in hun financiën, waardoor ze gedwongen worden moeilijke keuzes te maken over bezuinigingen op programma's, inkrimping van personeel en mogelijk zelfs de levensvatbaarheid van de competitie zelf. De zoektocht naar een vervangende sponsor wordt verder bemoeilijkt door het feit dat weinig bedrijven buiten de goksector de financiële toewijding van online casino-exploitanten kunnen evenaren. Dit verschil in financiële draagkracht zorgt voor een ongelijk speelveld, waardoor kleinere sporten een aanzienlijk nadeel ondervinden.

Bovendien kon de timing van het verbod niet slechter zijn. De volleybalcompetitie zat midden in een cruciale ontwikkelingsfase, met als doel het profiel te verbeteren en een breder publiek aan te trekken. Het verlies aan sponsorinkomsten ondermijnt deze inspanningen en kan de sport jaren terugzetten. De situatie onderstreept de noodzaak van een stabieler en gediversifieerd financieringsmodel voor de Nederlandse sport, dat minder afhankelijk is van vluchtige sponsordeals en meer gericht is op duurzaamheid op de lange termijn. De rol van de overheid in het ondersteunen van deze overgang zal cruciaal zijn, met name in het verstrekken van overbruggingsfinanciering en het faciliteren van partnerschappen met alternatieve sponsors.

De waarschijnlijke ondergang van de TOTO Dart Kings

De TOTO Dart Kings, een prominente kracht in het Nederlandse darts, worden geconfronteerd met een nog existentiële bedreiging. Hun naam alleen al weerspiegelt hun nauwe banden met de gokindustrie, met TOTO, het staatsbedrijf voor loterijen en sportweddenschappen, als hun belangrijkste sponsor. Jaco van Bodegom, vertegenwoordiger van de TOTO Dart Kings, erkent dat het sponsorverbod waarschijnlijk het einde betekent voor de organisatie. De band tussen darts en gokken is diepgeworteld, waardoor het moeilijk is om sponsors uit andere sectoren aan te trekken. Bovendien maakt de beperkte zichtbaarheid van de sport, die grotendeels beperkt blijft tot het betaalde streaming platform Viaplay, de sport nog minder aantrekkelijk voor potentiële sponsors.

De hachelijke situatie van de TOTO Dart Kings illustreert de kwetsbaarheid van nichesporten die voor sponsoring sterk afhankelijk zijn van één sector. Terwijl grotere, populairdere sporten de storm misschien kunnen doorstaan, ontbreekt het kleinere organisaties aan de middelen en merkbekendheid om alternatieve financieringsbronnen aan te trekken. Het verlies van de TOTO Dart Kings zou een grote klap zijn voor de Nederlandse dartsgemeenschap, waardoor aspirant-spelers kansen mislopen en de sport zich minder goed zou kunnen profileren. Dit resultaat onderstreept de noodzaak van een meer gerichte aanpak voor het ondersteunen van nichesporten, waarbij hun unieke uitdagingen worden erkend en hulp op maat wordt geboden.

De fondsen van TOTO waren belangrijk om Nederlandse topdarters, zoals Michael van Gerwen, de nodige middelen en ondersteuning te geven om op het hoogste niveau te kunnen concurreren. Dit omvatte toegang tot trainingsfaciliteiten, reiskosten en professionele coaching. Het sponsorverbod brengt dit ondersteuningssysteem in gevaar, waardoor de ontwikkeling van toekomstige Nederlandse dartsterren mogelijk wordt belemmerd. Deze situatie benadrukt de bredere impact van het verbod op de ontwikkeling van sporters en de concurrentiepositie van Nederlandse sporten op het internationale toneel op de lange termijn.

Kruispunt in de wielersport: Het berekende risico van Visma | Lease a Bike

De wielerploeg Visma | Lease a Bike, een van 's werelds toonaangevende professionele wielerploegen, presenteert een iets ander, maar nog steeds verontrustend, perspectief. Hun samenwerking met BetCity, ook gefaciliteerd via CasinoNieuws.nl, was een weloverwogen beslissing, genomen in de wetenschap dat het sponsorverbod eraan zat te komen. Sander Kruis, van Visma | Lease a Bike, legt uit dat het team de overeenkomst aanging met een duidelijk begrip van de beperkte duur en het zag als een korte termijn kans om waardevolle financiering veilig te stellen. Maar zelfs een team van Visma | Lease a Bike is zich bewust van de bredere uitdagingen waar de sport voor staat.

Kruis benadrukt dat het team zich aan de bestaande regels heeft gehouden en vraagt zich af of er nog meer beperkingen nodig zijn. Hij benadrukt ook de intense concurrentie die Nederlandse wielerploegen ondervinden van internationale rivalen met aanzienlijk grotere budgetten. De BetCity sponsoring, hoewel controversieel voor sommigen, bood een middel om het speelveld gelijk te maken, in ieder geval tijdelijk. Het gebrek aan brede publieke reacties op de samenwerking suggereert volgens Kruis dat de kwestie genuanceerder ligt dan de politieke retoriek doet vermoeden.

Ondanks hun relatieve financiële kracht onderstreept de situatie van Visma Lease a Bike de bredere onzekerheid over de toekomst van sportsponsoring in Nederland. Het verbod creëert een minder voorspelbare en mogelijk minder lucratieve omgeving voor alle teams, ongeacht hun huidige middelen. Hoewel Kruis aangeeft vertrouwen te hebben in het vermogen van de ploeg om een nieuwe sponsor aan te trekken, mogelijk zelfs een lucratievere, blijft de algehele impact op het Nederlandse wieler ecosysteem een punt van zorg. Het verlies van inkomsten uit gok sponsoring zou kunnen leiden tot een inkrimping van de sport, met minder kansen voor jonge renners en een verminderde aanwezigheid op het internationale podium.

De frustratie van onvervulde beloften

Een alomtegenwoordig gevoel van frustratie doordringt de Nederlandse sportgemeenschap. De lang uitgestelde legalisatie van online gokken, een proces dat bijna tien jaar in beslag nam, werd uiteindelijk geïmplementeerd zonder adequate waarborgen met betrekking tot reclame, sponsorbudgetten of het aantal licentiehouders. Dit gebrek aan een vooruitziende blik is nu teruggekomen op de sportorganisaties die in eerste instantie profiteerden van de toestroom van gokinkomsten. De abrupte ommekeer in het beleid, hoewel bedoeld om maatschappelijke problemen aan te pakken, heeft geleid tot grote instabiliteit en onzekerheid.

De berichtgeving van het AD benadrukt een wijdverbreid gevoel dat de overheid niet voldoende rekening heeft gehouden met de mogelijke gevolgen van haar acties, zowel bij de oorspronkelijke legalisatie als bij het daaropvolgende verbod. De sportsector voelt zich gevangen in het kruisvuur en is de dupe van een beleidswijziging die slecht gepland en uitgevoerd is. Dit gevoel van verraad wordt nog versterkt door het feit dat veel sportorganisaties tijdens het wetgevingsproces actief met de overheid hadden samengewerkt en gepleit voor een evenwichtigere aanpak.

De dreigende verhoging van de kansspelbelasting maakt de situatie nog erger. De belastingverhoging, die gefaseerd van kracht wordt, zal de inkomsten van de Nederlandse Loterij, een belangrijke financieringsbron voor de Nederlandse sport, verminderen. Deze dubbele klap - het verlies van inkomsten uit sponsoring en de vermindering van de financiering door de loterij - creëert een perfecte storm voor veel sportorganisaties, die hun financiële stabiliteit en levensvatbaarheid op lange termijn bedreigt. De situatie onderstreept de noodzaak van een meer holistische en gecoördineerde aanpak van sportfinanciering, een aanpak die de onderlinge verbondenheid van verschillende inkomstenstromen en het potentieel voor onbedoelde gevolgen erkent.

De belastingdruk: Een dubbele klap voor sportfinanciering

De geplande verhoging van de kansspelbelasting vormt een belangrijke extra uitdaging voor de Nederlandse sport. Het tarief zal in januari 2025 stijgen naar 34,2% en een jaar later naar 37,8%. Deze verhoging zal directe gevolgen hebben voor de Nederlandse Loterij, een cruciale financieringsbron voor veel sportclubs en -organisaties. De lagere inkomsten voor de Nederlandse Loterij zullen zich waarschijnlijk vertalen in lagere bijdragen aan goede doelen en sport, waardoor de toch al krappe budgetten nog verder onder druk komen te staan.

Deze belastingverhoging, in combinatie met het sponsorverbod, zorgt voor een “dubbele klap”, waardoor de financiële middelen die beschikbaar zijn voor de Nederlandse sport aanzienlijk afnemen. De regering wil met de belastingverhoging extra inkomsten genereren, maar het onbedoelde gevolg is waarschijnlijk een netto verlaging van de financiering voor sport. Deze uitkomst onderstreept de noodzaak om zorgvuldiger te kijken naar de bredere impact van belastingbeleid op specifieke sectoren, met name sectoren die sterk afhankelijk zijn van overheidsfinanciering of gereguleerde industrieën.

Atlas Research heeft eerder berekend dat de verhoging van de kansspelbelasting waarschijnlijk wordt geabsorbeerd door de bijdragen aan goede doelen en sport te verlagen. Deze bevinding onderstreept het potentieel van de belastingverhoging om een nadelig effect te hebben op de organisaties die het ogenschijnlijk moet ondersteunen. De situatie vraagt om een herziening van het belastingbeleid, met een focus op het verzachten van de negatieve gevolgen voor sport en het verzekeren van een duurzaam financieringsmodel voor de sector.

Het “Nietig”-gevoel binnen de sportgemeenschap

De schrijnende opmerking van Martijn Geerdink - dat “je je soms realiseert dat je heel nietig bent” - vat het heersende gevoel binnen de Nederlandse sportgemeenschap samen. De reeks beleidsbeslissingen, van de aanvankelijke legalisering van online gokken tot het daaropvolgende sponsorverbod en de belastingverhogingen, hebben velen het gevoel gegeven gemarginaliseerd en over het hoofd gezien te worden. De sportsector voelt zich, ondanks zijn belangrijke sociale en economische bijdragen, als een nakomertje in het bredere politieke landschap.

Dit gevoel van onbeduidendheid is vooral acuut voor kleinere sportorganisaties, die niet de lobbykracht en het publieke profiel van hun grotere tegenhangers hebben. Ze voelen zich stemloos als het gaat om beslissingen die direct van invloed zijn op hun voortbestaan en hebben weinig mogelijkheden om het beleidsvormingsproces te beïnvloeden. Deze situatie onderstreept de noodzaak van een meer inclusieve en participatieve benadering van bestuur, die ervoor zorgt dat de stem van alle belanghebbenden, inclusief kleinere sportorganisaties, wordt gehoord en in overweging wordt genomen.

Uit de rapportage van de AD blijkt een diepgewortelde frustratie over het gebrek aan overleg en de vermeende minachting voor de unieke uitdagingen waar de sportsector voor staat. Het gevoel bestaat dat er beslissingen worden genomen zonder volledig inzicht in de mogelijke gevolgen, wat leidt tot onbedoelde en vaak nadelige uitkomsten. Deze situatie vraagt om een meer gezamenlijke en transparante aanpak van beleidsvorming, met een focus op het opbouwen van vertrouwen en het stimuleren van een gevoel van gedeelde verantwoordelijkheid voor de toekomst van de Nederlandse sport.

Het optimisme van Visma | Lease a Bike

De relatief optimistische vooruitzichten van Visma | Lease a Bike staan in schril contrast met de heersende somberheid. Als een van 's werelds beste wielerploegen beschikken ze over de naamsbekendheid en financiële middelen om alternatieve sponsors aan te trekken. De verwachting van Kruis om een goede, misschien zelfs betere deal te sluiten met een nieuwe partner weerspiegelt de unieke positie van het team binnen de sport. Hun ervaring is echter mogelijk niet representatief voor het bredere Nederlandse wielerlandschap, laat staan voor andere sporten met minder middelen.

Hoewel het succes van Visma Lease a Bike prijzenswaardig is, is het belangrijk om te erkennen dat zij eerder een uitzondering dan de regel zijn. Veel andere Nederlandse wielerploegen, vooral die op de lagere niveaus, hebben niet dezelfde middelen en verkoopbaarheid. Zij zullen waarschijnlijk grote uitdagingen ondervinden bij het vinden van vervangende sponsors, wat kan leiden tot een inkrimping van de sport en minder kansen voor jonge renners.

De timing van het sponsorverbod, dat samenvalt met de Tour de France, het belangrijkste evenement van de sport, kan Visma | Lease a Bike een uniek voordeel bieden bij het aantrekken van nieuwe sponsors. Het is echter onwaarschijnlijk dat andere sporten of zelfs andere wielerploegen in dezelfde mate van deze timing zullen profiteren. De algehele impact van het verbod op het Nederlandse sportlandschap blijft een grote zorg, ondanks het geïsoleerde optimisme van een paar high-profile organisaties. De casino sponsoring was voor velen een levensader en die zal niet gemakkelijk worden vervangen.

Een oproep voor een allesomvattende strategie voor sportfinanciering

Het dreigende verbod op sportsponsoring door online gokbedrijven in Nederland zal verstrekkende en mogelijk verwoestende gevolgen hebben voor een breed scala aan sportorganisaties. Terwijl de impact op professioneel voetbal de meeste aandacht heeft gekregen, onthullen de verhalen van volleybalcompetities, wielerploegen en darts organisaties een diepere crisis die onder de oppervlakte broeit. Het verbod legt de kwetsbaarheid van het Nederlandse sportlandschap bloot en de dringende behoefte aan een uitgebreidere en duurzamere financieringsstrategie.

De abrupte ommezwaai in het beleid van de overheid, hoewel bedoeld om maatschappelijke zorgen weg te nemen, heeft tot grote instabiliteit en onzekerheid geleid. Het gebrek aan een vooruitziende blik bij de initiële legalisatie van online gokken, gekoppeld aan het daaropvolgende verbod en de belastingverhogingen, heeft veel sportorganisaties het gevoel gegeven verraden en gemarginaliseerd te zijn. De situatie vraagt om een meer gezamenlijke en transparante benadering van beleidsvorming, met een focus op het opbouwen van vertrouwen en het stimuleren van een gedeelde verantwoordelijkheid voor de toekomst van de Nederlandse sport.

Een gediversifieerd financieringsmodel, dat minder afhankelijk is van vluchtige sponsordeals en meer gericht is op duurzaamheid op de lange termijn, is essentieel. Dit kan meer overheidssteun inhouden, het faciliteren van partnerschappen met alternatieve sponsors en het onderzoeken van nieuwe inkomstenstromen. De unieke uitdagingen voor nichesporten, zoals darts, vereisen speciale aandacht, met hulp op maat om hun voortbestaan te garanderen. Het Nederlandse sportlandschap bevindt zich op een kritiek punt en de beslissingen die de komende maanden worden genomen, zullen bepalend zijn voor de toekomst van de sport in de komende jaren.